จากในครั้งก่อนผมได้นำ พระราชบัญญัติ
หลักประกันทางธุรกิจ พ.ศ. ๒๕๕๘
มาโพสต์ไว้ในเพจนี้เพื่อให้ได้ทำความรู้จักและศึกษากัน
ซึ่งกฎหมายเรื่องนี้ถือเป็นเรื่องใหม่ของบ้านเมืองเรา
ถึงแม้จะไม่ได้ใหม่ถอดด้ามในต่างประเทศ
แต่ก็เป็นเรื่องยากที่เราจะหยิบยกเอาแนวทางปฏิบัติของในต่างประเทศมายึดถือเป็นแนวทางปฏิบัติของบ้านเราไปเลยนั้นคงไม่เหมาะเสียทีเดียว ดังนี้
ในการบังคับใช้กฎหมายว่าด้วยหลักประกันทางธุรกิจในบ้านเราต่อไปนั้น
บุคคลากรทั้งในภาครัฐและภาคเอกชนจึงต้องช่วยกันศึกษาและออกแนวทางปฏิบัติให้ถูกต้องเหมาะสมสอดคล้องกับสังคมไทยและไม่ด้อยกว่าหลักที่ปฏิบัติกันอยู่ในต่างประเทศด้วย ทั้งนี้
เพื่อความน่าเชื่อถือและเป็นธรรมต่อทุกภาคส่วนต่อไปนั้นเองครับ
(picture from unsplash.com)
ในเบื้องต้นนี้
เรามาทำความรู้จักกับสัญญาหลักประกันทางธุรกิจเสียก่อน
ว่าแท้จริงแล้วมีสาระสำคัญอย่างไร
"สัญญาหลักประกันทางธุรกิจ"
ตามความใน มาตรา ๕
ของกฎหมายดังกล่าวบัญญัติว่า
สัญญาหลักประกันทางธุรกิจ คือ สัญญาซึ่งคู่สัญญาฝ่ายหนึ่ง เรียกว่า
ผู้ให้หลักประกัน ตราทรัพย์สินไว้แก่คู่สัญญาอีกฝ่ายหนึ่ง เรียกว่า
ผู้รับหลักประกัน เพื่อเป็นประกันการชำระหนี้ โดยไม่จำเป็นต้องส่งมอบทรัพย์สินนั้นแก่ผู้รับหลักประกัน
ผู้ให้หลักประกันอาจตราทรัพย์สินของตนไว้เพื่อประกันการชำระหนี้อันบุคคลอื่นต้องชำระก็ได้
.....................................................
จากหลักกฎหมายดังกล่าวจะเห็นได้ว่า
แท้จริงแล้วสัญญาหลักประกันทางธุรกิจนั้นก็คือสัญญาคำประกันการชำระหนี้นั่นเอง เพียงแต่ เป็นการ "ตราทรัพย์" ไว้
โดยไม่ต้องส่งมอบตัวทรัพย์สินให้แก่คู่สัญญา
พูดให้เห็นภาพง่ายๆ ก็เหมือนกับการจำนองที่ดิน
ซึ่งเพียงแค่จดทะเบียนจำนองกันที่สำนักงานที่ดินเท่านั้นแต่ลูกหนี้หรือผู้ค้ำประกันซึ่งเป็นเจ้าของที่ดินที่จำนองนั้นไม่ต้องส่งมอบการครอบครองทรัพย์ให้แก่เจ้าหนี้แต่อย่างใด ซึ่งกรณีของการทำสัญญาหลักประกันนี้ ก็ยังแตกต่างจากการจำนำอีกด้วย
เนื่องการจำนำนั้นกฎหมายไม่ได้บังคับให้ต้องตราทรัพย์สินไว้แต่ต้องส่งมอบทรัพย์ที่จำนำให้แก่ผู้รับจำนำยึดถือไว้
ผู้จำนำไม่สามารถนำเอาทรัพย์ที่จำนำกลับมาใช้สอยได้จนกว่าจะมีการไถ่ถอนจำนำเสร็จสิ้น
และที่น่าสนใจก็คือทรัพย์สินที่จะนำมาเป็นหลักประกันตากฎหมายใหม่ฉบับนี้ นั้นไม่ได้จำกัดอยู่แต่เพียงทรัพย์ที่มีตราสารหรือมีเอกสารสิทธิเท่านั้น หากแต่เป็นสังหาริมทรัพย์
หรือสิทธิต่างๆก็สามารถนำมาเป็นหลักประกันได้ด้วย
ประโยชน์ของสัญญาหลักประกันทางธุรกิจ
เนื่องจากทรัพย์สินที่จะนำมาเป็นหลักประกันได้นั้นมีกำหนดไว้ใน
มาตรา ๘ บัญญัติว่า
หลักประกันได้แก่ทรัพย์สิน ดังต่อไปนี้
(๑) กิจการ
(๒) สิทธิเรียกร้อง
(๓) สังหาริมทรัพย์ที่ผู้ให้หลักประกันใช้ในการประกอบธุรกิจ
เช่น เครื่องจักร สินค้าคงคลัง หรือวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตสินค้า
(๔)
อสังหาริมทรัพย์ในกรณีที่ผู้ให้หลักประกันประกอบธุรกิจอสังหาริมทรัพย์โดยตรง
(๕) ทรัพย์สินทางปัญญา
(๖) ทรัพย์สินอื่นตามที่กำหนดในกฎกระทรวง
.................................................................
จึงเห็นได้ว่า ทรัพย์สินที่จะนำมาเป็นหลักประกันทางธุรกิจได้นั้นไม่จำกัดอยู่เพียงที่ดินอันเป็นอสังหาริมทรัพย์แต่เพียงอย่างเดียวอีกต่อไป
หากแต่ตามกฎหมายได้เปิดกว้างรับรองการที่ผู้ให้หลักประกันสามารถนำทรัพย์สินต่างๆของกิจการตน
หรืออันเกี่ยวเนื่องมาจากการประกอบกิจการของตนไม่ว่าจะเป็น สิทธิเรียกร้องต่างๆ เช่น
สัญญาเช่า ใบเรียกเก็บเงิน ฯ
หรือจะเป็นสังหาริมทรัพย์ที่ใช้ในการประกอบกิจการ เช่น
วัตถุดิบ
เครื่องจักรในการผลิต ฯ รวมไปถึงอสังหาริมทรัพย์จากกิจการที่ประกอบธุรกิจอสังหาริมทรัพย์โดยตรง
ตลอดจนทรัพย์สินทางปัญญาที่ผู้ประกอบกิจการเป็นเจ้าของอยู่ เช่น
บทประพันธ์
แบบผลิตภันฑ์ในการผลิตต่างๆ ฯ
หรือแม้แต่ตัวกิจการ พูดง่ายๆ
ยกกิจการทั้งหมดมาเป็นหลักประกันก็ได้ และในทางปฏิบัติจริงๆแล้วทรัพย์สินเหล่านี้
ผู้ประกอบกิจการต่างๆมีความคิดจะขอนำมาเป็นหลักประกันเพื่อขอสินเชื่อกับทางสถาบันการเงินอยู่เช่นกัน
แต่ติดอยู่ที่ทางสถาบันการเงินยังเห็นว่าการจะบังคับชำระหนี้กับทรัพย์สินเหล่านี้นั้นยังไม่มีกฎหมายรองรับ
จึงยังไม่ยอมรับหลักประกันดังกล่าวในการขอสินเชื้อ
ซึ่งต่อไปนี้มีกฎหมายขึ้นมารองรับแล้วการเข้าถึงทุนของผู้ประกอบการก็จะเป็นเรื่องที่ง่ายขึ้น
ที่กล่าวมานี้เป็นเพียงรูปแบบหนึ่งของสัญญาหลักประกันทางธุรกิจที่จะต้องนำมาจดทะเบียนตามกฎหมายเท่านั้น
ซึ่งผมขอยกเป็นเพียงตัวอย่างเบื้องต้นพอเข้าใจไว้เท่านี้ก่อนครับ
และในครั้งต่อๆไปผมจะได้มาพูดคุยถึงกฎหมายฉบับนี้ในส่วนอื่นๆอีก
เพื่อให้ทุกท่านได้มีความรู้และเข้าใจถึงการปฏิบัติตามกฎหมายฉบับนี้ได้อย่างเข้าใจและถูกต้องครับ
ศึกษากฎหมายฉบับนี้เพิ่มเติมได้ตามลิ้งค์นี้ครับ
https://www.facebook.com/nitilaw.legaladvisors/posts/1247100635322149
หวังว่าจะเป็นประโยชน์แก่ท่านผู้อ่านไม่มากก็น้อย
ซึ่งหากมีข้อสงสัยสามารถสอบถามเข้ามาได้
และช่วยกันเผยแพร่ให้เป็นความรู้แก่บุคคลทั่วไปครับ
ที่ปรึกษากฎหมาย นิติลอว์
#ปรึกษากฎหมาย #สัญญาหลักประกันทางธุรกิจ
ขอบคุณภาพประกอบ : Thank you , picture from unsplash.com
