ยื่นคำร้องอย่างไรเมื่อจะขอศาลรอการลงโทษหรือรอการกำหนดโทษ

               การรอการลงโทษจำคุก หรือ ที่เรียกกันติดปากว่า “รอลงอาญา” นั้น จะกระทำได้ ต้องอยู่ภายใต้เงื่อนไขดังนี้

                ในคดีอาญาที่ศาลมีคำพิพากษาลงโทษจำคุกจำเลยไม่เกินสามปี ถ้าไม่ปรากฏว่าผู้นั้นได้รับโทษจำคุกมาก่อน (ถูกจำคุกในเรือนจำในคดีที่ถึงที่สุดแล้ว) หรือปรากฏว่าได้รับโทษจำคุกมาก่อน แต่เป็นโทษสำหรับความผิดที่ได้กระทำโดยประมาท หรือความผิดลหุโทษ

                จำเลยมีสิทธิ์ยื่นคำร้องขอรอการลงโทษต่อศาลได้ ซึ่งในศาลชั้นต้น สามารถกระทำได้นับแต่ยื่นคำให้การ(รับสารภาพ) หรือเมื่อศาลได้มีคำพิพากษาแล้ว สามารถขอไปพร้อมกับอุทธรณ์ หรือ ฎีกา ในคดีนั้นได้ ซึ่งการพิจารณาให้รอการลงโทษหรือไม่ นั้น ศาลจะพิจารณาโดยคำนึงถึงอายุ ประวัติ ความประพฤติ สติปัญญา การศึกษาอบรม สุขภาพ ภาวะแห่งจิต นิสัย อาชีพ และสิ่งแวดล้อมของผู้นั้น หรือสภาพความผิด หรือเหตุอื่นอันควรปรานีแล้ว อันเป็นข้อเท็จจริงในคดีและข้อเท็จจริงส่วนตัวของจำเลย

                เมื่อศาลเห็นเป็นการสมควรตามคำร้อง ศาลจะพิพากษาว่าผู้นั้น มีความผิดแต่รอการกำหนดโทษไว้หรือกำหนดโทษแต่รอการลงโทษไว้แล้วปล่อยตัวไป เพื่อให้โอกาสผู้นั้นกลับตัวภายในระยะเวลาที่ศาลจะได้กำหนด โดยจะกำหนดเงื่อนไขเพื่อคุมความประพฤติของผู้นั้นด้วยหรือไม่ก็ได้