ที่ดินเป็นอสังหาริมทรัพย์ เป็นทรัพย์ที่มีราคา โดยปัจจุบันมีแนวโน้มที่มูลค่าที่ดินจะสูงขึ้นไปอย่างต่อเนื่อง เพราะการขยายตัวเพิ่มขึ้นของประชากร และทุกคนต่างก็ต้องการที่อยู่ ที่ทำกิน เมื่อความต้องการมีมาก แต่ที่ดินมีอยู่จำกัด ราคาย่อมสูงขึ้นเป็นธรรมดา
ที่มีการครอบครอง หรือ ที่ดินมือเปล่า คืออะไร มีข้อควรระวังอย่างไรบ้างกับการครอบครองที่ดินประเภทนี้ ?
ผมขอสรุปให้เข้าใจง่ายๆ ว่า ที่มีการครอบครอง หรือ ที่ดินมือเปล่า ก็คือ ที่ดินที่ไม่มีเอกสารสิทธิ์แต่เป็นอสังหาริมทรัพย์ตามกฎหมายเช่นกัน ไม่ว่าจะมีสิ่งปลูกสร้าง หรือจะมีการทำประโยชน์อยู่ในที่ดินนั้นหรือไม่ก็ตาม แต่ไม่รวมถึง ที่ราชพัสดุ ที่สาธารณะสมบัติของแผ่นดิน ตลอดจนที่ป่าสงวนต่างๆ
ที่ดินประเภทนี้ จะมีได้เพียงสิทธิครอบครองเท่านั้น ยังไม่ถือว่าที่ดินมือเปล่านั้นมีกรรมสิทธิ์ตามกฎหมาย ผู้ที่ครอบครองทำประโยชน์อยู่ก็ได้ไปเพียงสิทธิ์ครอบครองในที่ดินที่ตนทำ ประโยชน์อยู่ ซึ่งตามหลักกฎหมายแล้วบุคคลใดยึดถือทรัพย์สินโดยเจตนาจะยึดถือเพื่อตน ท่านว่าบุคคลนั้นได้ซึ่งสิทธิครอบครอง (ป.พ.พ.มาตรา 1367 ) ซึ่งการที่มีเพียงสิทธิครอบครองเท่านั้นนี่เอง ผู้ถือครองที่ดินจึงต้องระมัดระวังให้มากกว่าที่ดินที่มีกรรมสิทธิ์ เหตุเป็นเพราะ สิทธิครอบครองนั้นสามารถแย่งกันได้ และเมื่อถูกแย้งแล้วก็เสียสิทธิครอบครองไปในทันที แต่ผู้ถูกแย่งการครอบครองสามารถใช้สิทธิ์ฟ้องเรียกคืนการครอบครองได้ภายใน เวลา 1 ปี นับแต่ถูกแย่งการครอบครอง (ป.พ.พ. มาตรา 1375) ซึ่งประเด็นนี้ ยังมีผู้เข้าใจสับสนอยู่อีกมากว่า การแย่งสิทธิครอบครองจะต้องใช้เวลาถึง 1 ปี จึงจะได้สิทธิครอบครองไป แต่ความจริงแล้วไม่เป็นเช่นนั้น ที่ถูกต้องคือ นับแต่แย่งก็ได้สิทธิครอบครองไปในทันที
ดังนั้น ท่านที่มีที่ดินมือเปล่าอยู่ในการครอบครองจึงต้องพึงตรวจสอบที่ดินของตนอยู่ เสมอ และต้องแสดงออกถึงการครอบครอง ใช้ประโยชน์ให้เด่นชัดอย่างต่อเนื่อง เมื่อถูกรบกวนการครอบครองก็จำเป็นที่จะต้องแสดงออกให้ชัดว่าท่านเป็นเจ้าของ ที่ดิน และหากถูกแย่งการครอบครองก็จำเป็นที่จะต้องดำเนินคดีเรียกคืนการครอบ ครองกลับมาภายในระยะเวลา 1 ปี ตามที่กฎหมายกำหนด ซึ่งหากละเลยไม่ฟ้องเรียกคืนการครอบครองภายในระยะเวลาดังกล่าว สิทธิ์ในการฟ้องเรียกคืนก็เป็นอันสิ้นสุดไป ในส่วนการเริ่มนับระยะเวลา กฎหมายกำหนดว่า นับแต่เมื่อถูกแย่งการครอบครอง ไม่ใช่นับแต่รู้ว่าถูกแย่งการครอบครองไป จึงจำเป็นที่ต้องไปตรวจสอบที่ดินของตนอยู่เสมอ
ที่นี้ มีประเด็นเพิ่มเติมว่า หากมีคนเข้า มาบุกรุก หรือบุกเข้ามาแย่งการครอบครองที่ดินมือเปล่า
จะมีความผิดทางอาญาหรือไม่ ?
ในประเด็นนี้ หากมีการบุกเข้ามารบกวนการครองครอง หรือ
เข้ามาแย่งการครอบครองที่ดินไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย โดยเข้าไปในอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น
เพื่อถือการครอบครองอสังหาริมทรัพย์นั้นทั้งหมดหรือแต่บางส่วน
หรือเข้าไปกระทำการใด ๆ
อันเป็นการรบกวนการครอบครองอสังหาริมทรัพย์
ของเขาโดยปกติสุขก็จะมีความผิดฐานบุกรุก ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินสองพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ (ป.อ.มาตรา 362)
ท้ายนี้ ในปีงบประมาณ ๒๕๕๙ รัฐจะจัดให้มีการออกสำรวจรังวัดที่ดินเพื่อออกโฉนดที่ดินในหลายจังหวัด ดังนั้น เพื่อไม่ให้เกิดข้อโต้แย้งจนไม่สามารถดำเนินการรังวัดได้ ท่านที่ครองครองที่ดินมือเปล่าอยู่จึงควรเร่งแสดงแนวเขตการครอบครองที่ดิน ของตนให้ดีครับ
"คลิกดูรายละเอียดจังหวัดที่จะทำการสำรวจที่นี่"
หวังว่าจะเป็นประโยชน์แก่ท่านผู้อ่านไม่มากก็น้อย ซึ่งหากมีข้อสงสัยสามารถสอบถามเข้ามาได้ และช่วยกันเผยแพร่ให้เป็นความรู้แก่บุคคลทั่วไปครับ
ที่ปรึกษากฎหมาย นิติ ลอว์
#ปรึกษากฎหมาย #ที่ครอบครอง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น